Władysław Wojdyła - urodził się w 1898. Mieszkał w Opaciu, gdzie w latach 1934-1944 pełnił funkcję sołtysa. Dzięki jego staraniom i przy dobrej współpracy z ówczesnym kierownikiem Szkoły Powszechnej w Bączalu Dolnym mgrem Janem Knapikiem i proboszczem miejscowej parafii księdzem Florianem Zającem; w 1942 roku utworzono szkołę w Opaciu, będącą filią placówki oświatowej działającej w Bączalu Dolnym. Jej działalność wspierał finansowo i logistycznie. Zginął tragicznie w 1944 roku, w wieku zaledwie 46 lat. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Wincenty Bylinowski - urodził się w 1900 roku w Jabłonicy. Był polskim żołnierzem, który poległ w trakcie wyzwolenia Jasła w dniu 17. stycznia 1945 roku. Nie doczekał 45. rocznicy urodzin. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. „Mieć kogoś bliskiego i stracić, to jak kupić szczęście i łzami zapłacić”
0 Comments
Jan i Julia Knapikowie byli szanowanymi, wieloletnimi nauczycielami: Jan Knapik - urodził się w 1904 roku w Bączalu Górnym. Ukończył Szkołę Powszechną w Bączalu Dolnym, a następnie podjął naukę w jasielskim gimnazjum. Po złożeniu egzaminu maturalnego rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które ukończył w 1934 zdobywając tytuł magistra filozofii. Był pierwszym Bączalaninem, który ukończył studia wyższe i zdobył tytuł naukowy magistra. Jego wykształcenie pretendowało go do objęcia pracy w szkole średniej, jednakże karierę rozpoczął od stanowiska nauczyciela w Konopiskach koło Częstochowy. W roku szkolnym 1937/1938 rozpoczął pracę w Bączalu Dolnym, gdzie już wcześniej uczyła jego małżonka Julia. W trakcie II wojny światowej piastował stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Bączalu Dolnym. Prowadził tajne nauczanie na bączalskiej plebanii u księdza Floriana Zająca wykładając m.in. historię. Przygotowywał także starszych uczniów do podjęcia nauki w etapie gimnazjalnym. Przyczynił się do erygowania w 1942 roku szkoły w Opaciu, będącej filią Szkoły Powszechnej w Bączalu Dolnym. Pracę w Bączalu Dolnym zakończył 30 czerwca 1945, ponieważ został awansowany jako nauczyciel historii i geografii do Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Jako profesor gimnazjalny w Jaśle przepracował dwadzieścia pięć lat, do 1970. Po przejściu na emeryturę uczestniczył w życiu naukowym i kulturalnym Jasła. Został odznaczony medalem ZNP "za Tajne Nauczanie". Zmarł w 1971 roku i spoczywa na Starym Cmentarzu w Jaśle. Julia Knapik z domu Zdun - była małżonką Jana Knapika, od 1927 roku przez wiele lat uczyła w Szkole Powszechnej w Bączalu Dolnym (wychowując m.in. prof. Mariana Cichonia, dra Bronisława Syzdka czy ks. Stanisława Bartmińskiego). Od września do listopada 1945 roku pełniła obowiązki kierownika tejże szkoły. 20 listopada 1945 roku na własną prośbę przeniosła się do pracy w szkole w Brzyskach, a następnie w Jaśle. Zmarła w 1986 roku i wraz z mężem spoczywa na Starym Cmentarzu w Jaśle. "Ludzie żyją tak długo, jak długo inni pielęgnują pamięć o nich myśląc i kochając"
Dzisiaj wspominamy księdza Pawła Matuszewskiego i Józefa Machowicza - połączyła ich serdeczna przyjaźń i troska o dobra Kościoła katolickiego: Ksiądz Paweł Matuszewski - urodził się w 1885 roku w Kołaczycach. Pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych i niepodległościowych. Był wujkiem Tadeusza Wiejowskiego - więźnia KL Auschwitz. Po ukończeniu Seminarium Duchownego w Przemyślu, w 1911 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk ks. bpa Józefa Sebastiana Pelczara. Jako wikariusz pracował w parafii katedralnej w Przemyślu. Po przejściu na kapłańską emeryturę przez księdza kanonika Teofila Biesiadzkiego, w czerwcu 1918 roku objął urząd proboszcza parafii św. Mikołaja w Bączalu Dolnym, który pełnił do swojej śmierci w 1939 roku. Początkiem lat 20-stych XX wieku podjął się trudu budowy nowej plebanii, która pełni swoją funkcję do dnia dzisiejszego. Budynek ostatecznie został ukończony w 1923 roku. W 1925 roku wybudował murowaną dzwonnicę parawanową i wystarał się o odlanie trzech nowych dzwonów. Zostały poświęcone w 1934 roku. Remontował i ogrodził drewniany kościół św. Mikołaja. W 1929 roku jego staraniem wybudowano nowe budynki gospodarskie i inwentarskie, potrzebne do sprawnego funkcjonowania gospodarstwa plebańskiego. Z jego inicjatywy parafia zyskała ośrodek rybacki z kilkoma stawami rybnymi. Przymierzał się do budowy murowanej świątyni parafialnej. Jego działalność została dostrzeżona przez Kurię Diecezjalną i w 1931 roku został obdarzony godnością kanonik EC. Sympatyzował z ruchem ludowym. Popierał tworzenie Kółek Rolniczych. Ufundował i poświęcił sztandar Stronnictwa Ludowego prężnie działającego w tym okresie w Bączalu Górnym. Zmarł nagle w 1939 roku, niedługo przed wybuchem II wojny światowej. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Józef Machowicz - był ostatnim właścicielem majątku ziemskiego w Bączalu Górnym. Urodził się w 1864 roku. Po powrocie z emigracji ze Stanów Zjednoczonych osiadł w Bączalu Górnym, gdzie odkupił od rodziny Konstantego Kłosińskiego znaczną część dóbr ziemskich (za ziemiaństwo w okresie międzywojennym uznawano właścicieli posiadających co najmniej 50 ha roli). Od 1912 roku był kolatorem (patronem) parafii w Bączalu Dolnym. Wspierał finansowo remonty budynków plebańskich. Na cele parafialne przekazał kilkuhektarowy obszar leśny. W 1933 roku ufundował wzniesienie krzyża na Serwońcu (przysiołek Bączala Górnego). Przyjaźnił się z księdzem Pawłem Matuszewskim. Zmarł w 1951 roku i spoczął obok swojego przyjaciela - kapłana na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. "Żal nasz bezmierny, cicha łza się sączy, ucichnie wtedy, kiedy Bóg nas złączy"
Czesław Zięba - urodził się w 1933 roku w Bączalu Dolnym. Był wynalazcą, analitykiem i inżynierem w stopniu podporucznika Wojska Polskiego. Ukończył szkołę podstawową w Bączalu Dolnym. Po szkole średniej odbył służbę wojskową. Był abiturientem Szkoły Oficerskiej w Czerwieńsku. W 1954 roku wstąpił do PZPR. Pracował w Rzeszowie, w tym od 1 kwietnia do 31 grudnia 1956 roku, jako oficer operacyjny w stopniu podporucznika. Od 1957 roku rozpoczął pracę w Rafinerii Nafty Jasło, jako laborant i analityk, później został dyrektorem ds. produkcji. Zainicjował budowę Ośrodka Wypoczynkowego w Foluszu dla pracowników zakładu. W 1981 roku ukończył studia politechniczne uzyskując tytuł inżyniera o specjalności inżynieria chemiczna. Był autorem ponad 30 wynalazków opatentowanych w Urzędzie Patentowym RP, a także Członkiem Zarządu Stowarzyszenia Wynalazców Rzeczypospolitej Polskiej z siedzibą w Warszawie. W 1986 roku odszedł z pracy w Rafinerii Nafty w Jaśle i założył Zakład Usług Technicznych w Krośnie, zostając jego dyrektorem. Był także przewodniczącym Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych w Krośnie. Został odznaczony wieloma orderami i odznaczeniami państwowymi, w tym: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł w 2010 i spoczywa na Nowym Cmentarzu w Jaśle. Jan Bienias - urodził się w 1957 roku. Pochodził z Bączala Górnego. Imię odziedziczył po swoim pradziadku, który był wójtem gminy Święcany i Radnym do Rady Powiatowej w Jaśle dwóch kadencji (w latach 1892 - 1900). Ukończył Szkołę Podstawową w Bączalu Dolnym. Po ukończeniu szkoły średniej podjął naukę uniwersytecką w Rzeszowie. Pracował jako nauczyciel zajęć praktycznych zawodu w Centrum Kształcenia Praktycznego nr 1 w Jaśle. Ponadto jako instruktor nauki jazdy prowadził zajęcia w jasielskim oddziale LOK-u. W 1993 roku założył Ośrodek Szkolenia Kierowców i został jego dyrektorem. Młodych kierowców nauczał w Jaśle i Bieczu. W latach 1995 - 2000 wspomagał budowę jasielskiego kościoła Matki Bożej Częstochowskiej. Na niedługo przed śmiercią, po 30 latach pracy (w tym 20 latach pracy dydaktycznej) przeszedł na emeryturę nauczycielską. Zmarł w 2010 roku i spoczywa na Nowym Cmentarzu w Jaśle. „Jest taka cierpienia granica, za którą się uśmiech pogodny zaczyna”
Mikołaj Żabiński - był weteranem bitwy o Obuchowo stoczonej 26. września 1920 roku. Walczył także podczas I wojny światowej należąc do legionów gen. Józefa Hallera. Urodził się w 1899 roku. Po II wojnie światowej, w latach 1946 - 1947 pełnił funkcję Sołtysa wsi Opacie, na terenie której mieszkał. Dał się poznać jako dobry gospodarz, troszczący się o sprawy i obyczaje sąsiedzkie oraz mieszkańców rodzinnej miejscowości. Warto wspomnieć, że w latach 1934 - 1954 Opacie wchodziło w skład gminy Skołyszyn, a od 1954 do 1961 przynależało do Gromadzkiej Rady Narodowej w Bączalu Dolnym. Zmarł w 1980 roku, w 81. roku życia. Spoczywa w grobowcu rodzinnym wraz z żoną Julią na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Władysław Zięba - urodził się w 1913 roku. W latach 1950 - 1954 piastował stanowisko Sołtysa wsi Opacie. W ciągu lat 50-tych i 60-tych XX wieku ściśle współpracował z miejscowym proboszczem - księdzem Stanisławem Czerniecem. Był przewodniczącym Komitetu Budowy Kościoła w Bączalu Dolnym, ponadto w latach 1953 - 1960 piastował funkcję przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego (Rady Rodziców) przy Szkole Podstawowej w Opaciu. Zmarł przedwcześnie w 1964 roku. Jego pogrzeb zgromadził liczną rzeszę parafian i kapłanów, wdzięcznych za trud włożony w budowę kościoła. Wraz z żoną Anielą spoczywa na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. "Nie pytamy Cię, Boże, dlaczego ich zabrałeś, lecz dziękujemy za to, że nam ich dałeś"
Kazimierz Dybka - urodził się w 1911 roku w Rzeszowie. W dzieciństwie wraz z rodzicami i rodzeństwem mieszkał także w Boguchwale, a następnie w Bączalu Dolnym. Jego ojciec Wojciech brał udział w I wojnie światowej, gdzie trafił do rosyjskiej niewoli. Kazimierz Dybka w 1928 roku, jako 17 letni młodzieniec był jednym z ojców założycieli Ochotniczej Straży Pożarnej w Bączalu Dolnym, z którą był silnie związany przez 84 lata. W latach 1939-1945 zaangażował się w ruch oporu. Z trwającego 69 lat związku małżeńskiego z Apolonią doczekał się czterech synów (dwóch zmarło w okresie dziecięcym i niemowlęcym). Pracował na gospodarstwie, a także w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, jako palacz w jasielskim sądzie. Zmarł w 2012 roku niedługo po rozpoczęciu 102. roku życia. W momencie śmierci był najstarszym mężczyzną w gminie Skołyszyn. Wraz z żoną Apolonią i synem Franciszkiem spoczywa na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Władysław Furmanek - urodził się w 1929 roku w Bączalu Górnym (na Dutkowicach). W 1950 roku był jednym z ojców założycieli Ochotniczej Straży Pożarnej w Bączalu Górnym. Zawarł związek małżeński z Leokadią z Żabińskich. Był szanowanym człowiekiem, zawsze pomocnym i wiernie wypełniającym strażackie motto: "Bogu na chwałę i ludziom na pożytek". Zmarł w 2016 roku, ukończywszy 86 lat. W momencie śmierci był najstarszym wiekiem i stażem druhem w tej jednostce. Spoczywa w grobowcu rodzinnym na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Tadeusz Smaś - urodził się w 1922 roku. Mieszkał w Bączalu Górnym. Wraz z m.in. Władysławem Furmankiem i kilkoma mieszkańcami rodzinnej miejscowości był jednym z ojców założycieli OSP Bączal Górny. Warto też zaznaczyć, że był protoplastom rodziny Smasiów zaangażowanych w sprawy pożarnictwa i ochrony przeciwpożarowej ziemi bączalskiej. Na przestrzeni dziejów jednostki, druhami z tej rodziny zostali m.in. jego syn Czesław i wnukowie; w tym Łukasz - obecny Prezes OSP Bączal Górny. Zmarł w 1975 roku i wraz z żoną Marią spoczywa na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. "Nigdy o Was nie zapomnimy"
Ksiądz Teofil Biesiadzki - urodził się w 1849 roku w Jaśle w rodzinie mieszczańskiej o korzeniach szlacheckich. Jednym z bardziej znanych z tego rodu był Józef Biesiadzki - burmistrz Jasła w latach 1871-1874. Pochodził z parafii farnej. W 1872 został wyświęcony na kapłana. Był wikariuszem w Kołaczycach. W 1875 roku został mianowany proboszczem w Bączalu Dolnym po śmierci ks. Pawła Kretowicza. Funkcję tę sprawował przez 43 lata. Doczekał się złotego jubileuszu kapłaństwa. Remontował drewniany kościół i budynki parafialne. W 1895 roku dokonał poświęcenia budynku szkolnego w Bączalu Dolnym, był także przewodniczącym Rady Szkolnej. Fundował nagrody dla najlepszych uczniów wyróżniających się osiągnięciami naukowymi i wzorowym zachowaniem. Wraz z wiernymi z bączalskiej parafii przeżył front I wojny światowej. W ramach zasług dla Kościoła diecezjalnego w 1898 roku został uhonorowany godnością kanonika EC, a kilka lat później RM (z przywilejem noszenia rokiety i mantoletu) przez św. Józefa Sebastiana Pelczara - biskupa przemyskiego. Udzielił sakramentu chrztu świętego Słudze Bożemu księdzu Stanisławowi Kołodziejowi - męczennikowi "in odium fidei". W 1918 roku przeszedł na kapłańską emeryturę i zamieszkał u rodziny w Jaśle. Zmarł w 1926 roku na zapalenie płuc. Spoczywa na Stary Cmentarzu w Jaśle (w grobowcu rodziny Soleckich, na remont którego przeznaczono środki finansowe z kwesty organizowanej w rejonie jasielskiej zabytkowej nekropolii w dniach 1-2 listopada 2019 roku). "Przechodniu miły, westchnij do Boga, bo Ciebie czeka ta sama droga"
Olga Hermina Schwarcenberg - Czerny - pochodziła z zamożnej, krakowskiej rodziny mieszczańskiej i inteligenckiej. Urodziła się w 1871 roku w Krakowie. Chrzest święty przyjęła w krakowskiej Bazylice Nawiedzenia NMP na Piasku w roku 1887. Była córką profesora Jakuba Girtlera (legionisty, profesora prawa i Dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego dwóch kadencji) oraz Pauliny Haut, a także wnuczką Sebastiana Girtlera (profesora medycyny sądowej, wybitnego filozofa i Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1826-1831; przyjaciela Hugona Kołłątaja) i Franciszki Fuchs. Około 1890 roku wyszła za mąż za szlachetnie urodzonego Leona Szwarcenberg - Czernego h. Nowina i nabyła majątek ziemski m.in. w Lublicy i Bączalu Dolnym, gdzie zmarła w 1945 roku. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Jej mogiła ziemna przez ostatnie lata popada w całkowite zapomnienie. Karolina z Choynowskich Miazgowa - była właścicielką ziemską. Pochodziła z rodu Choynowskich władających znaczną częścią Bączala Górnego (folwark Serwoniec), gdzie też urodziła się w 1836 roku. W 1860 roku wyszła za mąż za Aleksandra Miazgę z Bączala Dolnego, tym samym powiększając dobra rodowe. Zmarła w 1892 roku we dworze w Czermnej i spoczywa na Starym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Jej płyta nagrobna autorstwa krakowskiego kamieniarza Stanisława Bodnickiego jest jednym z ciekawszych nagrobków na zabytkowej nekropolii w Bączalu Dolnym. "Ludzie żyją tak długo, jak długo inni pielęgnują pamięć o nich myśląc i kochając"
Leszek Zając - urodził się w 1945 roku. Pochodził ze Święcan, ale po zawarciu związku małżeńskiego z Bronisławą z domu Cichoń zamieszkał w Bączalu Górnym (na Dutkowicach). Pracował w Hucie Szkła w Krośnie i Jaśle. W latach 2011-2015 piastował funkcję Sołtysa wsi Bączal Górny. Przyczynił się m.in. do remontu dróg gminnych i poprawy stanu drogi powiatowej 1832R Bączal - Skołyszyn. Był dobrym gospodarzem i uczynnym sąsiadem zatroskanym o sprawy najbliższych i mieszkańców sołectwa. Należał do ruchu ludowego; był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Zmarł w 2016 roku po ciężkiej chorobie. Spoczywa na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Franciszek Drozdowicz - urodził się w 1902 roku w Skołyszynie. Przez wiele lat, aż do przejścia na emeryturę był funkcjonariuszem Polskich Kolei Państwowych. Mieszkał w Bączalu Górnym i piastował urząd Sołtysa tej miejscowości w latach 1960-1969. Za jego kadencji jako sołtysa zelektryfikowano sołectwo. W 1967 roku zachęcał mieszkańców do udziału w pracach społecznych przy budowie drogi Jareniówka - Czermna oraz przyczynił się do uruchomienia linii autobusowej na trasie Jasło - Bączal. Zmarł w 1974 roku i wraz z żoną Heleną spoczywa na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. "Jest taki ból o którym lepiej nie mówić, bowiem najlepiej wyraża go milczenie"
W Narodowe Święto Niepodległości wspominamy małżeństwo związane z sołectwem Bączal Górny, a mianowicie Kazimierza i Marię Grzywaczów. Kazimierz Grzywacz - był "Żołnierzem Wyklętym". Urodził się w 1927 roku w Bączalu Górnym, w trakcie II wojny światowej oraz w pierwszych latach Polski Ludowej był żołnierzem w plutonie NOW/AK pod dowództwem Karola Żabińskiego "Edwarda". Od maja 1945 roku przechowywał broń tego oddziału, za co był aresztowany pod zarzutem przechowywania broni Armii Krajowej i zwolniony po tygodniu. Rok później ponownie został aresztowany. Po trzech tygodniach śledztwa i wymuszeniu na nim podpisania współpracy z UB został zwolniony. Jako tajny informator nie wypełniał zadań zleconych mu przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Podjął służbę w Marynarce Wojennej. 11 września 1948 roku został aresztowany przez Informację Wojskową w Gdyni. Przeszedł kolejne śledztwa w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego, Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego i Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego. Jeszcze w tym samym roku (1948) Wojskowy Sąd Rejonowy na sesji wyjazdowej skazał go na 12 lat lat bezwzględnego więzienia. Karę odbywał w ciężkich więzieniach we Wronkach, Potulicach, Bielawach oraz w ramach prac przymusowych w Kopalni Węgla Klimontów. W 1952 roku został zwolniony z więzienia. Później powrócił do domu i zawarł związek małżeński z Marią. Zmarł w 2002 roku. To jeden z kilku Żołnierzy Niezłomnych spoczywających na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. Maria Grzywacz - urodziła się w 1934 roku. Była cenioną nauczycielką i pedagogiem ze specjalizacją w nauczaniu wczesnoszkolnym. Wychowała wiele pokoleń młodych Bączalan. Jedna z córek kontynuuje dzieło swojej mamy, edukując dzieci w klasach I-III Szkoły Podstawowej w Bączalu Dolnym. Zmarła w 2013 roku i spoczywa w grobowcu rodzinnym wraz z mężem Kazimierzem na Nowym Cmentarzu w Bączalu Dolnym. "Niech Ich obraz żyje w pamięci tych, którym byli drodzy"
|
Cykl listopadowych wpisów
o znanych i mniej znanych Bączalanach, którzy odeszli już do wieczności. |